KẾ HOẠCH BÀI DẠY - KHOA HỌC (LỚP 5) Bài 16: Sự lớn lên và phát triển của động vật (Tiết 1)
KẾ HOẠCH BÀI DẠY - KHOA HỌC (LỚP 5)
Bài 16: Sự lớn lên và phát triển của động vật (Tiết 1)
( Thời gian dự kiến: 40 phút )
A. Yêu cầu cần đạt:
1. Năng lực đặc thù.
- Trình bày được vòng đời của một số động vật đẻ trứng và sự lớn lên của con non nở ra từ trứng.
- Vẽ được sơ đồ đơn giản, ghi chú vòng đời của một số động vật đẻ trứng.
2. Năng lực chung.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác trong thảo luận nhóm; quan sát và phân tích hình ảnh, nội dung để vẽ sơ đồ ghi chú được vòng đời của một số động vật đẻ trứng.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo thông qua việc giải thích một số tình huống thực tế liên quan đến vòng đời của một số động vật đẻ trứng.
3. Phẩm chất.
- Trung thực trong thảo luận và báo cáo kết quả thảo luận.
- Chăm chỉ: Ham hiểu biết, tìm hiểu về sự lớn lên và phát triển của động vật đẻ trứng. Tích cực hoàn thành sản phẩm ý tưởng STEM.
II. Đồ dùng dạy học
- GV: Bài giảng trình chiếu, video, hình ảnh trong SGK, phiếu học tập.
- HS: SGK, Dụng cụ thực hành Stem. Bảng nhóm.
III. Các hoạt động dạy học:
* Phần giới thiệu:
- Công cụ AI nói: Xin chào các bạn lớp 5B. Tớ là gà con, tớ ở trong này lâu lắm rồi, tớ muốn được ra ngoài lớn lên thành một chú gà trống vỗ cánh phành phạch cất vang tiếng gáy ò..ó..o..! để báo thức cho mọi người thức dậy ra đồng. Các cậu giúp tớ nhé! Để tớ được ra ngoài các cậu phải vượt qua 3 thử thách. Hãy bắt đầu đi nào!
- GV nói: Các con có muốn giúp gà con được ra ngoài không nào? (Cả lớp đồng thanh Có ạ!). Vậy chúng ta bắt đầu bước vào thử thách thứ nhất là phần khởi động.
1. Khởi động. (5 phút)
- Cả lớp cùng vận động và hát theo lời bài Đồng dao con ếch. (Video AI)
- GV nói: Các con ạ! Trong bài đồng dao vừa hát có nhắc đến con vật gì nào? Các bạn lớp mình ai đã nhìn thấy chú ếch rồi?
- GV mời một số HS trả lời câu hỏi. (Sử dụng công cụ AI để gọi tên)
- GV cho HS xem hình ảnh ếch đẻ trứng và hình ảnh con non của ếch.
- GV đặt các câu hỏi: Qua hình ảnh các con vừa xem, bạn nào cho cô Oanh biết:
+ Ếch là loài động vật đẻ con hay đẻ trứng?
+ Hình dạng con non của ếch giống hay khác với bố mẹ của chúng?
- GV mời một số HS trả lời câu hỏi. (Sử dụng công cụ AI để gọi tên)
- Gọi HS nhận xét. GV nhận xét TT27
GV chuyển ý: Các bạn đã trả lời đúng rồi các con ạ! Các con có biết không ếch là loài động vật lưỡng cư vừa sống dưới nước vừa sống trên cạn. Chúng là loại động vật đẻ trứng, hình dạng con non của ếch khác với bố mẹ của chúng và còn những loài động vật khác thì sao, có giống như loài ếch hay không? chúng góp phần gì cho sự lớn lên và phát triển của động vật. Hôm nay cô Oanh sẽ đồng hành cùng các con khám phá những điều đó qua bài học Sự lớn lên và phát triển của động vật (Tiết 1).
- GV giới thiệu tên bài học.
- (Hình ảnh AI hiện lên, con gà được nở ra từ quả trứng kêu chíp chíp). GV chuyển ý: Vừa rồi các con đã giúp chú gà con chui ra từ quả trứng rồi. Vậy chúng ta bước qua thử thách thứ 2 ở phần khám phá nhé!
2. Khám phá:Tìm hiểu vòng đời của một số động vật đẻ trứng (17 phút)
* Hoạt động 1: Tìm hiểu vòng đời của ếch và sự lớn lên của con non nở ra từ trứng
- GV tổ chức cho HS quan sát các hình 2 (SGK trang 60), thảo luận nhóm để thực hiện các nhiệm vụ.
- GV phát phiếu bài tập. HS thảo luận theo nhóm lớn
(ND phiếu:
+ Nêu tên các giai đoạn phát triển chính trong vòng đời của con ếch.
+ Cho biết con non mới nở ra từ trứng có hoàn toàn giống với bố mẹ của chúng không?
+ Trình bày về sự lớn lên của con non nở ra từ trứng).
- Đại diện nhóm trình bày. Nhóm khác nhận xét, chất vấn.
- GV cho HS xem video AI Vòng đời của ếch
- GV kết luận (Ếch: Trứng đã được thụ tinh nở ra thành nòng nọc có đuôi, biết bơi. Nòng nọc tiếp tục phát triển, bắt đầu mọc ra hai chân trước và hai chân sau, đuôi ngắn lại. Nòng nọc có chân phát triển thành ếch con với một mẩu đuôi nhỏ, hình dạng bên ngoài gần giống ếch trưởng thành. Ếch con hoàn tất quá trình phát triển trở thành ếch trưởng thành, có khả năng sinh sản).
GV nhận xét TT27. Chuyển ý sang hoạt động 2: Vừa rồi các con đã được khám phá vòng đời của ếch. Vậy các con vật khác chúng có giống như vậy không, các con bước sang hoạt động 2.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu vòng đời của một số động vật đẻ trứng và sự lớn lên của con non nở ra từ trứng (Sử dụng kỹ thuật Các mảnh ghép)
- GV nói: Để tìm hiểu vòng đời của một số con vật đẻ trứng và sự lớn lên của con non nở ra từ trứng. Ở hoạt động này chúng ta sử dụng Kỹ thuật các mảnh ghép. Lớp mình có 4 nhóm. Nhóm 1 màu xanh, nhóm 2 màu đỏ, nhóm 3 màu màu vàng, nhóm 4 màu tím. Các nhóm trưởng lên nhận phiếu học tập. Thời gian thảo luận trong vòng 3 phút. (Ở hoạt động này GV cho HS mỗi em đeo 1 cái vòng trên đầu theo màu ở mỗi nhóm để qua vòng 2 các em biết di chuyển cho đúng)
- GV phát phiếu bài tập.
(ND phiếu:
+ Nêu tên các giai đoạn phát triển chính trong vòng đời của con vật.
+ Cho biết con non mới nở ra từ trứng có hoàn toàn giống với bố mẹ của chúng không?
+ Trình bày về sự lớn lên của con non hoặc ấu trùng nở ra từ trứng).
- Vòng 1: GV phát phiếu bài tập mỗi nhóm quan sát, thảo luận từng tranh SGK/61 thực hiện nhiệm vụ theo bảng màu (Xanh, đỏ, vàng, tím)
+ Nhóm 1 (Màu xanh): Hình 3 SGK/61 (Vòng đời của châu chấu)
+ Nhóm 2 (Màu đỏ): Hình 4 SGK/61 (Vòng đời của muỗi)
+ Nhóm 3 (Màu vàng): Hình 5 SGK/61 (Vòng đời của cá hồi)
+ Nhóm 4 (Màu tím): Hình 6 SGK/61 (Vòng đời của vịt)
(GV phát lệnh các nhóm thảo luận trong vòng 3 phút. Mỗi nhóm có 6 em, mỗi em mang 1 bảng màu)
- Vòng 2: Sau khi HS thảo luận xong vòng 1. GV phát hiệu lệnh HS sẽ di chuyển tạo thành một nhóm mới với đầy đủ 4 màu; cùng nhau thảo luận, chia sẻ ý kiến qua các hình 3, 4, 5, 6 (SGK trang 61), để hoàn thành các nhiệm vụ trong phiếu bài tập. Thời gian 4 phút
- Đại diện các nhóm trình bày. Nhận xét, phản biện
*Gợi ý trả lời:
+ Nêu tên các giai đoạn phát triển chính trong vòng đời của con vật.
(Ở các động vật đẻ trứng, trứng được thụ tinh nở thành con non và phát triển thành con trưởng thành hoặc nở thành ấu trùng và trải qua một số giai đoạn biến đổi để phát triển thành con trưởng thành).
+ Cho biết con non mới nở ra từ trứng có hoàn toàn giống với bố mẹ của chúng không?
( Đối với muỗi: con non mới nở từ trứng khác với bố mẹ của chúng. Đối với châu chấu, vịt, cá hồi thì con non phát triển từ trứng có hình dạng giống với bố mẹ của chúng).
+ Trình bày về sự lớn lên của con non hoặc ấu trùng nở ra từ trứng.
•Châu chấu: Trứng đã được thụ tinh nở ra ấu trùng, qua nhiều lần lột xác, ấu trùng trở thành châu chấu trưởng thành.
•Muỗi: Trứng đã được thụ tinh nở ra ấu trùng (bọ gậy) sống ở môi trường nước, ấu trùng phát triển thành nhộng, nhộng phát triển thành muỗi trưởng thành.
•Cá hồi: Trứng đã được thụ tinh nở ra cá con. Cá hồi con theo thời gian phát triển thành cá hồi trưởng thành.
•Vịt: Trứng đã được thụ tinh được vịt mẹ đẻ ra ngoài. Sau thời gian được ấp, trứng nở ra vịt con. Vịt con theo thời gian phát triển thành vịt trưởng thành.
- GV kết luận. Nhận xét TT27.
GV chuyển ý nói: Các con cùng nhìn lên màn hình xem gà con đã phát triển như thế nào rồi? (Hình ảnh AI hiện lên, con gà con nói: Ôi! Tớ được ra ngoài hít thở không khí trong lành. Thích quá đi! Thích quá đi). GV chuyển ý: Vậy là gà con đã được chui ra từ quả trứng. Vậy tiếp theo xem gà con như thế nào, các con cùng bước qua thử thách cuối cùng ở phần thực hành nhé!
3. Luyện tập: Vẽ sơ đồ đơn giản, ghi chú vòng đời của một số động vật đẻ trứng khác (13 phút)
- GV nói: Các con ạ! Hôm trước cô dặn các con về nhà tìm hiểu qua sách, báo, Internet về vòng đời của một số động vật đẻ trứng. Vậy các con sẵn sàng để nhớ lại và vẽ sơ đồ… chưa nào? Các nhóm bắt đầu làm việc nhé!
- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm để thực hiện yêu cầu: Vẽ sơ đồ đơn giản, ghi chú vòng đời của một động vật đẻ trứng mà em tìm hiểu qua sách, báo, Internet.
(Gợi ý: Vòng đời của bướm, Vòng đời của chuồn chuồn,Vòng đời của gà, Vòng đời của ong…)
- GV quan sát các nhóm thảo luận và hướng dẫn HS vẽ.
- GV mời đại diện các nhóm lên chia sẻ sản phẩm của nhóm mình.
- GV mời HS các nhóm khác nhận xét và bổ sung.
- GV nhận xét, tuyên dương các nhóm có sản phẩm vẽ đúng, đẹp và sáng tạo.
- GV chuyển ý nói: Bây giờ các con có muốn xem gà con của chúng ta đã lớn chưa và chúng sẽ làm gì?
- (Hình ảnh AI hiện lên, con gà trống đang gáy ò…ó…o. Gà trống nói: Cảm ơn các bạn lớp 5B nhé. Các cậu đã giúp tớ nở ra từ quả trứng, tớ đã trở thành một chú gà trống trưởng thành, giờ tớ tha hồ sưởi ấm ánh nắng mặt trời, tớ tha hồ gáy vang, vui chơi cùng các bạn gà khác. Tạm biệt các cậu!).
- GV nói: À! Lúc này gà con đã trở thành một chú gà trưởng thành rồi. Vừa rồi các con đã vượt qua các thử thách để hoàn thành nhiệm vụ mà gà con đã nhờ giúp. Chúng ta cùng nhìn lại vòng đời của gà nhé!
- GV cho HS vừa xem video AI Vòng đời của gà. GV vừa nói: Chúng ta sẽ cùng quan sát lại 1 lượt Vòng lời của gà. Đầu tiên là gà mẹ đẻ ra trứng lúc này gà mẹ ấp trứng hay trứng được ấp trong lồng hấp với nhiệt độ khoảng 37 độ C đến khoảng 38 độ C và sau 20 ngày thì gà con chui ra từ quả trứng, gà con nở thành hình chú gà con chúng ta đang thấy ở đây và sau khoảng 3 tháng thì gà con lại trở thành gà trưởng thành. Các em ạ! Gà mẹ có thể đẻ ra gà mái hoặc là gà trống chứ không nhất thiết chỉ là gà mái các em nhé. Thế là vòng đời của gà cứ tiếp tục diễn ra, diễn ra như thế.
- GV chốt kiến thức: Qua hoạt động khám phá và thực hành, các con thấy đó ở các động vật đẻ trứng, trứng được thụ tinh nở thành con non và phát triển thành con trưởng thành (như gà, vịt, …) hoặc nở thành ấu trùng và trải qua một số giai đoạn biến đổi để phát triển thành con trưởng thành (như muỗi, bướm, ếch,...) (Lúc này GV vừa chiếu, vừa nói cho HS xem hình ảnh Vòng đời của gà, Vòng đời của ếch,)
GV nhận xét TT27. Chuyển ý sang hoạt động Vận dụng
4. Vận dụng: Vòng đời của động vật đẻ trứng qua ý tưởng STEM (5 phút)
- GV nói: Qua những gì các con vừa được tìm hiểu, bằng những ý tưởng có được, các con hãy cùng sáng tạo hoàn thành sản phẩm Stem vòng đời của động vật đẻ trứng mà các con thích nhất bằng mô hình, các con đã chuẩn bị đầy đủ vật dụng chưa nào? Mời các nhóm báo cáo sự chuẩn bị của nhóm mình. GV kiểm tra. Thời gian thực hiện trong vòng 4p. Bắt đầu!!
- Các nhóm làm sản phẩm: Mỗi nhóm 1 sản phẩm (Vòng đời của bướm, Vòng đời của chuồn chuồn,Vòng đời của gà, Vòng đời của ong)
- Các nhóm trưng bày sản phẩm. Giới thiệu sản phẩm nhóm mình.
- Nhận xét. Bình chọn sản phẩm đẹp. GV nhận xét chung.
* GV liên hệ giáo dục HS: Các em ạ! Trong thế giới loài vật của chúng ta rất đa dạng về chủng loài. Mỗi con vật nó đều mang một sứ mệnh riêng, nó góp phần tô điểm thêm bức tranh thiên nhiên tuyệt vời mà tạo hóa đã ban cho. Chính vì vậy mà các con cần phải biết bảo vệ chúng và coi chúng như một người bạn. Các con có đồng ý với cô Oanh không nào? (Cả lớp đồng thanh Có ạ!)
- GV nhận xét cuối tiết học theo TT27
- HS chia sẻ cảm nhận sau tiết học.
- Bình chọn bạn học tốt, có tiến bộ trong nhóm. Bình chọn nhóm học tốt nhất./.
IV. Điều chỉnh sau bài dạy:..................................................................................
https://docs.google.com/presentation/d/1imXcJNwcWrvMJjIpcw9qylJlGWk87Wb5/edit?usp=sharing&ouid=108600131217969732443&rtpof=true&sd=true